BENZİNLİ UÇAK MOTORU/PRATT & WHITNEY TWIN WASP (R-1830)

Pratt & Whitney R-1830 Twin Wasp, Amerikan üretimi hava soğutmalı radyal uçak motorudur. Üretimi 1932'de başladı ve   yaygın olarak bir çok tip uçakta kullanıldı.

Ülkemizde uçan bütün Douglas C-47B Skytrain (DC-3) uçaklar bu motorlarla donatıldı. 173.618 adet  ile tarihte en çok üretilen havacılık motoru unvanına bu motorlar sahiptir.

Tip = 14 silindirli, iki sıralı, hava soğutmalı, radyal

Çap = 5,500" Strok = 5,500" Hacim = 1.829,4 inç³

Silindirler, entegre valf mekanizması muhafazalarına sahip dökme alüminyum kafalardan yapılmıştır, entegre kanatçıklara sahip dövme çelik silindir namlusu üzerine vidalanmış ve daraltılmıştır. Egzoz portları, çelik egzoz boruları ile kayar bağlantılar sağlayan büzüşmüş paslanmaz çelik astarlar içerir. Alüminyum bronz giriş valfi yuvaları ve çelik egzoz yuvaları kafaya doğru küçültülmüştür. Tüm uçuş koşullarında eşit silindir soğutması sağlamak için basınç saptırma plakaları sağlanmıştır.

Dövme alüminyum pistonlar, dayanıklılık ve ilave soğutma sağlamak için başlığın alt kısımlarında ve etek iç kısımlarında nervürlüdür. Her pistonda üç sıkıştırma segmanı, bir yağ sıyırıcı segmanı ve bir ikili yağ kontrol segmanı bulunur.

Çıkarılabilir kapaklı ve kurşun-gümüş yataklı her ana çubuk, mafsal pimleriyle tutturulmuş altı adet "I" kesitli mafsallı çubuğa sahiptir. Her mafsallı çubuğun hem piston hem de mafsal pimi uçlarında bronz burçları vardır.

İki atışlı tek parçalı krank mili, karter bölümlerindeki üç makaralı yatakla desteklenir ve ön ana yatak tarafından yerleştirilir. Pervane şaftı, krank milinin içinde kurşun-bakır pilot yatakla ve burun bölümünde pervanenin itiş gücünü emen sabit bilyalı rulmanla desteklenir.

Karter altı bölümden oluşur. Güç bölümü parçaları alüminyumdan dövülmüş ve birlikte işlenmiştir. Burun bölümünde redüksiyon dişlileri bulunur ve dişli versiyonlarda Hamilton Standardı hidromatik tam tüylü veya diğer kontrol edilebilir pervaneler bulunur. Burun bölümünün üst kısmındaki delinmiş bir yağ kanalı, pervane hatve kontrolünün çalıştırılması için bir araç sağlar. Güç bölümleri cıvatalarla birleştirilir. Üfleyici bölümü güç bölümüne cıvatalanmıştır, süperşarjı içerir ve bronz burçlu, dövme çelik motor takozu pabuçlarını taşır. Üfleç ara bölümü, üfleyici bölümüne cıvatalanmıştır, aşağı çekişli karbüratörü destekler ve pervane dişli takımını barındırır. Üfleyici ara bölümüne yeni tasarımlı bir aksesuar bölümü cıvatalanmıştır.

Egzoz valfleri sodyum soğutmalıdır ve stellit ile kaplanmıştır. Silindir başına bir emme ve bir egzoz valfi vardır; bunlar, bilyalı rulmanlı külbütör kolları ve sertleştirilmiş çelik bilye uçlu ısıl işlem görmüş alüminyum alaşımından yapılmış itme çubukları tarafından çalıştırılır. Biri ön güç bölümünde ve diğeri arkada olmak üzere iki adet rafa monte kam, düz redüksiyon dişlileri tarafından doğrudan krank milinden sekizde bir krank mili hızında çalıştırılır. İtme çubukları da dahil olmak üzere tüm valf dişlisi tamamen kapalıdır ve yağ sızdırmazdır. Dahili olarak delinmiş geçişler, itme çubukları ve külbütör yatakları için yağlama sağlar.

İndüksiyon sistemi, otomatik karışım kontrolüne sahip bir Stromberg enjeksiyon karbüratöründen, rölanti kesmesinden, primer borusundan ve yükün ara arka bölümlerdeki kanatlardan süperşarjöre, difüzör ve indüksiyon geçişlerinden geçerek tekdüze dağıtım sağlayan ve iyileştirmeye katkıda bulunan dağıtıcıdan oluşur. Yüksek irtifalarda performans.

Bu durumda tek kademeli, tek hızlı bir süper şarj cihazı, şokları absorbe etmek ve tahrik yüklerini eşitlemek için, yüksek kapasiteli bilyalı rulmanlar tarafından taşınan ve yay tipi esnek kaplinler içeren çift ara dişliler tarafından tahrik edilen, geliştirilmiş tasarımlı, geniş çaplı bir pervane kullanır.

Ateşleme, her biri güç bölümünün ön tarafına takılı tek bir radyo korumalı ateşleme manifoldu aracılığıyla bağımsız bir buji setini çalıştıran iki Scintilla flanşa monte manyeto tarafından sağlanır. Bu, bakımı kolaylaştırır ve mümkün olan en kısa kabloları sağlar.

Yağlama, bağımsız bir düşük basınç tahliye valfi tarafından düzenlenen, arkadaki aksesuar tahriklerine yönelik ayrı bir düşük basınç bölümüne sahip dişli tipi bir yağ pompasıyla sağlanır. Külbütör arası kutu ve silindirler arası drenaj boruları, geri dönüş yağının burundaki bir pompa tarafından temizlendiği ayrı bir kartere bağlanır.

Planet redüksiyon konik dişlileri Pratt & Whitney tasarımıdır ve 0,7625 oranına sahiptir.

Tüm aksesuarlar arkada gruplandırılmıştır ve krank milinin arkasına takılan tek bir tahrik mili kaması tarafından bir ara dişli takımı aracılığıyla tahrik edilir. İki tabanca senkronizörlerini veya yardımcı aksesuar pompalarını, iki manyetoyu, iki takometreyi, vakum pompasını, yağ pompasını, yakıt pompasını, marş motorunu ve jeneratörü çalıştırmak için hazırlık yapılmıştır. Jeneratör tahriki, uzak bir aksesuar dişli kutusu için 30 hp'lik bir kalkış olarak kullanılabilir. Vakum pompası tahriki ve tabanca senkronizatörü veya yardımcı tahrikler için delinmiş kanallar yoluyla basınçlı yağlama sağlanır.

Kaynak;https://en.wikipedia.org/